Kunstmatige intelligentie (AI) is het speerpunt van de vooruitgang in de techindustrie. Het lijkt soms alsof er dagelijks nieuwe investeringsrecords worden gevestigd, er komen constant nieuwe producten en diensten op de markt, en steeds meer bedrijven proberen AI te integreren in hun bestaande bedrijfsvoering. Maar soms blijkt AI gewoon ordinaire menselijke hersenkracht te zijn.
Dat bleek uit de val van Builder.ai. Het was een ontwikkelingsplatform met op het hoogtepunt een geschatte marktwaarde van ruim een miljard euro. Microsoft, het investeringsfonds van de regering van Qatar en allerlei beleggingsfondsen pompten massaal geld in het veelbelovende concept. Het idee was simpel: Een AI die mensen zonder enige ervaring met programmeren software kon laten maken. Beschrijf wat de software moet doen, en de AI genereert een app op basis van de input. Nu blijkt dat de zwarte doos van Builder.ai niet gevuld was met algoritmes, maar met 700 programmeurs in India.
De site achter Builder.ai is momenteel nog steeds in de lucht. Het is ongeveer wat verwacht kan worden. Er wordt vooral benadrukt hoe makkelijk het allemaal is, en dat geen enkele technische kennis nodig is. Praat met Natasha, het AI-model van Builder.ai, krijg een inschatting van de kosten, en de AI doet de rest. Menselijke specialisten werken alleen nog aan de fijne details. Maar nu blijkt dus dat de menselijke specialisten verantwoordelijk waren voor elke stap in het proces.
Menselijke intelligentie
Voor bedrijven die AI-gedreven diensten aan bedrijven aanbieden, is het terugdringen van loonkosten vaak een van de belangrijkste pluspunten. Builder.ai blijkt nu dus geprobeerd te hebben die belofte waar te maken door goedkope arbeid uit India in te zetten. Menseljike intelligentie werd als kunstmatige intelligentie verkocht. En dat was al langer bekend. Al in Augustus 2019 publiceerde de Amerikaanse krant The Wall Street Journal een artikel waarin claims van Builder.ai, toen nog Engineer.ai, weerlegd werden.
Op dat moment claimde de CEO van Builder.ai dat 82% van het werk in het ontwikkelen van een nieuwe app in een uur gedaan werd, door de door het bedrijf ontwikkelde AI. De rest was een kwestie van afwerken door specialisten. In het artikel van de Wall Street Journal werd deze bewering door oud-medewerkers weerlegd, en de krant had documenten in handen die de claim dat Builder.ai op menselijke programmeurs draaide onderbouwde.
De voor het artikel geïnterviewde ex-werknemers stelden dat het bedrijf op dat moment pas twee maanden aan het werk was om een AI model op te zetten. Dit terwijl het bedrijf al in 2016 was opgezet, en in juni 2018 het AI-platform waarop gebruikers zonder programmeerkennis apps voor de telefoon zouden kunnen laten maken werd gelanceerd. In november van dat jaar volgde de eerste investeringsronde.
Investeringen
Ondanks het artikel in de Wall Street Journal blijven investeringen binnenstromen. In mei 2023 gaat Microsoft een officieel partnerschap aan met het bedrijf, en wordt de waarde geschat op 1,3 tot 1,5 miljard dollar. De val van het bedrijf begon met het investeringsfonds Viola Credit, dat beslag liet leggen op 37 miljoen dollar aan bedrijfskapitaal. Het fonds had in oktober 2024 50 miljoen dollar in Builder.ai geïnvesteerd, maar het bedrijf voldeed niet aan de verplichtingen die bij deze investering hoorden. Het was op dat moment al langer onrustig bij Builder.ai. In februari 2025 stopte oprichter en CEO Sachin Duggal, werd een noodinvestering van 75 miljoen dollar gedaan en werd aangekondigd dat het bedrijf zich meer zou gaan richten op AI-gedreven cybersecurity.
Het mocht niet baten. Op 21 mei kondigde het in het Verenigd Koninkrijk gevestigde bedrijf aan dat het niet langer aan de financiële verplichtingen kon voldoen. Kort daarna werd bekend dat het bedrijf in Amerika onderzocht wordt voor frauderen met omzetcijfers. Daarmee komt een einde aan wat door velen werd gezien als een van de meest veelbelovende AI-startups.
Het is niet de eerste keer dat iets dat als AI verkocht wordt uiteindelijk lang niet zo technisch blijkt te zijn als eerder werd beheerd. Bekend voorbeeld is de automatische supermarkten van Amazon. In april van vorig jaar bleek echter dat de AI-gedreven camera's die het zonder een kassa te gebruiken automatisch afrekenen mogelijk moesten maken in werkelijkheid constant bekeken werden door werknemers in India.
AI is op allerlei manieren heel veelbelovend. Het is echter vaak moeilijk in te schatten hoe realistisch de beloftes die door bedrijven gemaakt worden daadwerkelijk zijn, zeker voor buitenstaanders. Het is daarom belangrijk om kritisch te blijven. Maar met de juiste sales pitch is zelfs Microsoft om de tuin te leiden.